Glaucoma là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mù mắt ở Hoa Kỳ. Glaucoma có thể làm giảm thị lực dần dần nên bệnh nhân không nhận ra cho đến khi bệnh đã nặng. Loại glaucoma thông thường nhất là bệnh tăng nhãn áp góc mở, thường không có dấu hiệu hoặc triệu chứng nào ngoại trừ mất thị lực dần dần.
Chẩn đoán và điều trị sớm có thể làm bớt hoặc ngăn ngừa bị tổn thương thần kinh thị giác và mất thị lực. Nên đi khám mắt định kỳ đều đặn và chắc chắn rằng bác sĩ mắt có đo nhãn áp của bạn.
Hai loại bệnh glaucoma là bệnh glaucoma góc mở (open angle) và góc đóng (angle closure) - có triệu chứng hoàn toàn khác nhau.
Chẩn đoán và điều trị sớm có thể làm bớt hoặc ngăn ngừa bị tổn thương thần kinh thị giác và mất thị lực. Nên đi khám mắt định kỳ đều đặn và chắc chắn rằng bác sĩ mắt có đo nhãn áp của bạn.
Hai loại bệnh glaucoma là bệnh glaucoma góc mở (open angle) và góc đóng (angle closure) - có triệu chứng hoàn toàn khác nhau.
Triệu chứng
-Dấu hiệu bệnh glaucoma góc mở căn bản (primary) gồm có:
Dần dần mất đi tầm nhìn ngoại vi, thường ở cả hai mắt
Tầm nhìn hẹp như chiếc ống khi bệnh đã tới giai đoạn nặng
Dần dần mất đi tầm nhìn ngoại vi, thường ở cả hai mắt
Tầm nhìn hẹp như chiếc ống khi bệnh đã tới giai đoạn nặng
-Dấu hiệu bệnh glaucoma cấp tính góc đóng gồm có:
Đau mắt
Buồn nôn và ói mửa (đi kèm đau mắt dữ dội)
Đột nhiên rối loạn thị giác, thường trong ánh sáng thấp
Nhìn mờ
Thấy vùng sáng quanh đèn
Mắt đỏ
Cả hai loại glaucoma góc mở và góc đóng cửa đều có thể là nguyên thủy hay thứ cấp. Gọi là nguyên thủy khi nguyên nhân chưa được biết rõ và thứ cấp khi có thể được truy nguồn từ một nguyên nhân, chẳng hạn như chấn thương mắt, thuốc, một vài bệnh về mắt, viêm nhiễm, khối u, đục thủy tinh thể cao hoặc tiểu đường. Trong bệnh glaucoma thứ cấp, bệnh nhân có thể có những triệu chứng của nguyên nhân cũng như các triệu chứng tăng nhãn áp điển hình.
Đau mắt
Buồn nôn và ói mửa (đi kèm đau mắt dữ dội)
Đột nhiên rối loạn thị giác, thường trong ánh sáng thấp
Nhìn mờ
Thấy vùng sáng quanh đèn
Mắt đỏ
Cả hai loại glaucoma góc mở và góc đóng cửa đều có thể là nguyên thủy hay thứ cấp. Gọi là nguyên thủy khi nguyên nhân chưa được biết rõ và thứ cấp khi có thể được truy nguồn từ một nguyên nhân, chẳng hạn như chấn thương mắt, thuốc, một vài bệnh về mắt, viêm nhiễm, khối u, đục thủy tinh thể cao hoặc tiểu đường. Trong bệnh glaucoma thứ cấp, bệnh nhân có thể có những triệu chứng của nguyên nhân cũng như các triệu chứng tăng nhãn áp điển hình.
Khi nào nên đi khám bệnh
Đừng chờ đợi đến khi có triệu chứng rõ rệt. Bệnh glaucoma góc mở nguyên thủy cho rất ít dấu hiệu cảnh báo cho đến khi tổn thương vĩnh viễn đã xảy ra. Khám mắt thường xuyên là chìa khóa để phát hiện bệnh glaucoma sớm để điều trị thành công và ngăn chặn sự tiến triển nặng lên.
Hàn Lâm Viện Nhãn Khoa Hoa Kỳ (The American Academy of Ophthalmology) khuyên khám mắt toàn diện cho tất cả người lớn bắt đầu ở tuổi 40, và mỗi 3-5 năm sau đó nếu bạn không có bất kỳ yếu tố nguy cơ bị bệnh glaucoma nào. Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ hoặc bạn lớn hơn 60, nên khám mỗi 1-2 năm. Nếu bạn là người Mỹ gốc Phi châu, bác sĩ có thể sẽ khuyên bạn nên đi khám mắt định kỳ bắt đầu trong khoảng tuổi từ 20 tới 39.
Ngoài ra, nếu nhức đầu dữ dội hoặc đau nhiều ở mắt, buồn nôn, mờ mắt, hoặc quầng sáng xung quanh đèn có thể là triệu chứng của cơn glaucoma góc đóng cấp tính. Nếu bạn gặp một số hoặc một số các triệu chứng với nhau, tìm kiếm sự chăm sóc ngay tại phòng cấp cứu hoặc tại văn phòng (bác sĩ nhãn khoa của) một bác sĩ mắt của ngay.
Vì một lý do nào đó chưa được hiểu rõ, tăng áp lực bên trong mắt thường, nhưng không phải luôn luôn, gắn liền với các tổn thương thần kinh thị giác. Áp lực này là do sự tích tụ của chất lỏng (thủy dịch) chảy vào và ra mắt của bạn.
Chất lỏng này thường ra khỏi mắt qua một hệ thống thoát nước tại các góc mà mống mắt và giác mạc gặp nhau. Khi hệ thống thoát nước không hoạt động đúng cách, các chất lỏng không thể ra khỏi mắt với tốc độ bình thường, do đó áp suất tăng lên trong mắt.
Đừng chờ đợi đến khi có triệu chứng rõ rệt. Bệnh glaucoma góc mở nguyên thủy cho rất ít dấu hiệu cảnh báo cho đến khi tổn thương vĩnh viễn đã xảy ra. Khám mắt thường xuyên là chìa khóa để phát hiện bệnh glaucoma sớm để điều trị thành công và ngăn chặn sự tiến triển nặng lên.
Hàn Lâm Viện Nhãn Khoa Hoa Kỳ (The American Academy of Ophthalmology) khuyên khám mắt toàn diện cho tất cả người lớn bắt đầu ở tuổi 40, và mỗi 3-5 năm sau đó nếu bạn không có bất kỳ yếu tố nguy cơ bị bệnh glaucoma nào. Nếu bạn có các yếu tố nguy cơ hoặc bạn lớn hơn 60, nên khám mỗi 1-2 năm. Nếu bạn là người Mỹ gốc Phi châu, bác sĩ có thể sẽ khuyên bạn nên đi khám mắt định kỳ bắt đầu trong khoảng tuổi từ 20 tới 39.
Ngoài ra, nếu nhức đầu dữ dội hoặc đau nhiều ở mắt, buồn nôn, mờ mắt, hoặc quầng sáng xung quanh đèn có thể là triệu chứng của cơn glaucoma góc đóng cấp tính. Nếu bạn gặp một số hoặc một số các triệu chứng với nhau, tìm kiếm sự chăm sóc ngay tại phòng cấp cứu hoặc tại văn phòng (bác sĩ nhãn khoa của) một bác sĩ mắt của ngay.
Vì một lý do nào đó chưa được hiểu rõ, tăng áp lực bên trong mắt thường, nhưng không phải luôn luôn, gắn liền với các tổn thương thần kinh thị giác. Áp lực này là do sự tích tụ của chất lỏng (thủy dịch) chảy vào và ra mắt của bạn.
Chất lỏng này thường ra khỏi mắt qua một hệ thống thoát nước tại các góc mà mống mắt và giác mạc gặp nhau. Khi hệ thống thoát nước không hoạt động đúng cách, các chất lỏng không thể ra khỏi mắt với tốc độ bình thường, do đó áp suất tăng lên trong mắt.
Bệnh glaucoma góc mở
Trong bệnh tăng nhãn áp góc mở nguyên thủy, góc thoát nước nơi điểm gặp của giác mạc và mống mắt vẫn mở, nhưng các nơi thoát nước (trabecular meshwork) ở góc bị chặn một phần, làm cho chất lỏng thoát ra khỏi mắt quá chậm và tích tụ trong mắt khiến áp suất trong mắt tăng dần.
Thiệt hại cho thần kinh thị giác không gây ra triệu chứng hoặc đau, và nó xảy ra một cách chậm chạp, từ từ nên bạn có thể mất tầm nhìn rất nhiều trước khi bạn nhận ra vấn đề. Nguyên nhân chính xác của bệnh tăng nhãn áp góc mở chính vẫn chưa được biết.
Trong bệnh tăng nhãn áp góc mở nguyên thủy, góc thoát nước nơi điểm gặp của giác mạc và mống mắt vẫn mở, nhưng các nơi thoát nước (trabecular meshwork) ở góc bị chặn một phần, làm cho chất lỏng thoát ra khỏi mắt quá chậm và tích tụ trong mắt khiến áp suất trong mắt tăng dần.
Thiệt hại cho thần kinh thị giác không gây ra triệu chứng hoặc đau, và nó xảy ra một cách chậm chạp, từ từ nên bạn có thể mất tầm nhìn rất nhiều trước khi bạn nhận ra vấn đề. Nguyên nhân chính xác của bệnh tăng nhãn áp góc mở chính vẫn chưa được biết.
Bệnh glaucoma góc đóng
Bệnh tăng nhãn áp góc đóng, xảy ra khi tròng đen lồi ra phía trước làm thu hẹp hoặc ngăn chặn các góc thoát dịch làm bởi giác mạc và tròng đen. Kết quả là, chất dịch trong mắt không chảy qua đủ và thoát ra khỏi mắt khiến áp suất trong mắt của bạn có thể tăng đột ngột. Bệnh này thường xảy ra đột ngột nhưng cũng có thể diễn ra từ từ.
Một số người có góc thoát dịch hẹp bất thường, có thể có nguy cơ phát triển bệnh tăng glaucoma góc đóng. Khi góc thoát hẹp, sự giãn nở đột ngột của con ngươi có thể gây ra glaucoma góc đóng cấp tính.
Bệnh tăng nhãn áp góc đóng, xảy ra khi tròng đen lồi ra phía trước làm thu hẹp hoặc ngăn chặn các góc thoát dịch làm bởi giác mạc và tròng đen. Kết quả là, chất dịch trong mắt không chảy qua đủ và thoát ra khỏi mắt khiến áp suất trong mắt của bạn có thể tăng đột ngột. Bệnh này thường xảy ra đột ngột nhưng cũng có thể diễn ra từ từ.
Một số người có góc thoát dịch hẹp bất thường, có thể có nguy cơ phát triển bệnh tăng glaucoma góc đóng. Khi góc thoát hẹp, sự giãn nở đột ngột của con ngươi có thể gây ra glaucoma góc đóng cấp tính.
Bệnh glaucoma với nhãn áp bình thường
Trong bệnh này, thần kinh thị giác bị hư nhưng áp suất trong mắt vẫn ở mức bình thường. Các bác sĩ không hiểu tại sao điều này xảy ra. Có thể là thần kinh thị giác nhạy cảm, hoặc có thể máu chảy tới thần kinh thị giác bị ít đi do bệnh xơ vữa động mạch, là sự tích tụ các mảng chất béo (plaques) trong động mạch, hoặc bệnh khác làm hạn chế lưu thông máu của bạn.
Trong bệnh này, thần kinh thị giác bị hư nhưng áp suất trong mắt vẫn ở mức bình thường. Các bác sĩ không hiểu tại sao điều này xảy ra. Có thể là thần kinh thị giác nhạy cảm, hoặc có thể máu chảy tới thần kinh thị giác bị ít đi do bệnh xơ vữa động mạch, là sự tích tụ các mảng chất béo (plaques) trong động mạch, hoặc bệnh khác làm hạn chế lưu thông máu của bạn.
Bệnh glaucoma phát triển
Một số trẻ sơ sinh hoặc trẻ em có thể được chẩn đoán với bệnh glaucoma. Hiếm khi, một số trẻ có thể được sinh ra với bệnh glaucoma bẩm sinh, phát triển bệnh glaucoma trong những năm đầu tiên của cuộc sống, hoặc phát triển bệnh tglaucoma sau 4 hoặc 5 tuổi. Trẻ em thường không có triệu chứng nào. Tuy nhiên, vẫn bị thiệt hại thần kinh thị giác, gây ra bởi tắc nghẽn góc thoát nước hoặc dị tật, hoặc nó có thể là kết quả của các bệnh khác (bệnh tăng nhãn áp thứ cấp).
Một số trẻ sơ sinh hoặc trẻ em có thể được chẩn đoán với bệnh glaucoma. Hiếm khi, một số trẻ có thể được sinh ra với bệnh glaucoma bẩm sinh, phát triển bệnh glaucoma trong những năm đầu tiên của cuộc sống, hoặc phát triển bệnh tglaucoma sau 4 hoặc 5 tuổi. Trẻ em thường không có triệu chứng nào. Tuy nhiên, vẫn bị thiệt hại thần kinh thị giác, gây ra bởi tắc nghẽn góc thoát nước hoặc dị tật, hoặc nó có thể là kết quả của các bệnh khác (bệnh tăng nhãn áp thứ cấp).
Bệnh glaucoma sắc tố
Trong bệnh tăng nhãn áp có chất màu, các hạt sắc tố từ tròng đen đọng trong các kênh thoát nước (trabecular meshwork), làm chậm hoặc ngăn chặn chất lỏng thoát ra mắt của bạn. Các hoạt động thể chất, chẳng hạn như chạy bộ, đôi khi khuấy động các hạt sắc tố, đưa vào hệ thoát nước và gây áp lực cao gián đoạn.
Trong bệnh tăng nhãn áp có chất màu, các hạt sắc tố từ tròng đen đọng trong các kênh thoát nước (trabecular meshwork), làm chậm hoặc ngăn chặn chất lỏng thoát ra mắt của bạn. Các hoạt động thể chất, chẳng hạn như chạy bộ, đôi khi khuấy động các hạt sắc tố, đưa vào hệ thoát nước và gây áp lực cao gián đoạn.
Các yếu tố nguy cơ
Bởi vì bệnh glaucoma mãn tính có thể làm mất thị lực trước khi bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng rõ ràng, nên biết về những yếu tố sau:
Áp suất trong mắt tăng lên. Nếu áp suất trong mắt (intraocular pressure) cao hơn bình thường, bạn có nguy cơ bị bệnh glaucoma, mặc dù không phải tất cả mọi người với nhãn áp cao đều phát triển bệnh.
Tuổi. Người trên 60 tuổi có nguy cơ bị glaucoma, đặc biệt là nếu bạn là người Mỹ gốc Mexico. Người trên 40 tuổi có nguy cơ cao của bệnh glaucoma góc đóng. Đối với người Mỹ gốc Phi châu, nguy cơ phát triển bệnh glaucoma cao hơn nhiều và xảy ra ở độ tuổi trẻ hơn so với các nhóm khác.
Chủng tộc. Người Mỹ gốc Phi châu lớn hơn 40 tuổi có nguy cơ cao bị bệnh glaucoma hơn so với người da trắng Người gốc Phi châu cũng có nhiều nguy cơ bị mù vĩnh viễn, kết quả của bệnh glaucoma. Người gốc châu Á có nguy cơ bị glaucoma góc đóng cấp tính. Người gốc Nhật Bản có nguy cơ bị bệnh glaucoma với áp suất bình thường.
Tiền sử gia đình. Nếu bạn có tiền sử gia đình của bệnh tăng nhãn áp, bạn có nguy cơ phát triển nó. Glaucoma có thể có nối kết di truyền, nghĩa là có một khiếm khuyết trong một hoặc nhiều gen, khiến một số cá nhân dễ bị bệnh. Một hình thức bệnh glaucoma góc mở ở tuổi vị thành niên có kết nối rõ ràng với những bất thường di truyền.
Tình trạng y tế. Một số điều kiện có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tăng nhãn áp, bao gồm bệnh tiểu đường, bệnh tim, cao huyết áp và suy tuyến giáp.
Các bệnh mắt khác. Tổn thương mắt nghiêm trọng có thể làm áp suất mắt tăng lên. Bệnh về mắt khác có thể làm tăng nguy cơ của bệnh glaucoma gồm có: khối u mắt, bong võng mạc, viêm mắt và thủy tinh thể bị trật chỗ. Một số các giải phẫu mắt cũng có thể gây ra tăng nhãn áp. Ngoài ra, bị cận thị hay viễn thị cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh glaucoma.
* Sử dụng corticosteroid dài hạn. Sử dụng thuốc corticosteroid, đặc biệt là thuốc nhỏ mắt, trong một thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh glaucoma thứ cấp.
Bởi vì bệnh glaucoma mãn tính có thể làm mất thị lực trước khi bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng rõ ràng, nên biết về những yếu tố sau:
Áp suất trong mắt tăng lên. Nếu áp suất trong mắt (intraocular pressure) cao hơn bình thường, bạn có nguy cơ bị bệnh glaucoma, mặc dù không phải tất cả mọi người với nhãn áp cao đều phát triển bệnh.
Tuổi. Người trên 60 tuổi có nguy cơ bị glaucoma, đặc biệt là nếu bạn là người Mỹ gốc Mexico. Người trên 40 tuổi có nguy cơ cao của bệnh glaucoma góc đóng. Đối với người Mỹ gốc Phi châu, nguy cơ phát triển bệnh glaucoma cao hơn nhiều và xảy ra ở độ tuổi trẻ hơn so với các nhóm khác.
Chủng tộc. Người Mỹ gốc Phi châu lớn hơn 40 tuổi có nguy cơ cao bị bệnh glaucoma hơn so với người da trắng Người gốc Phi châu cũng có nhiều nguy cơ bị mù vĩnh viễn, kết quả của bệnh glaucoma. Người gốc châu Á có nguy cơ bị glaucoma góc đóng cấp tính. Người gốc Nhật Bản có nguy cơ bị bệnh glaucoma với áp suất bình thường.
Tiền sử gia đình. Nếu bạn có tiền sử gia đình của bệnh tăng nhãn áp, bạn có nguy cơ phát triển nó. Glaucoma có thể có nối kết di truyền, nghĩa là có một khiếm khuyết trong một hoặc nhiều gen, khiến một số cá nhân dễ bị bệnh. Một hình thức bệnh glaucoma góc mở ở tuổi vị thành niên có kết nối rõ ràng với những bất thường di truyền.
Tình trạng y tế. Một số điều kiện có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tăng nhãn áp, bao gồm bệnh tiểu đường, bệnh tim, cao huyết áp và suy tuyến giáp.
Các bệnh mắt khác. Tổn thương mắt nghiêm trọng có thể làm áp suất mắt tăng lên. Bệnh về mắt khác có thể làm tăng nguy cơ của bệnh glaucoma gồm có: khối u mắt, bong võng mạc, viêm mắt và thủy tinh thể bị trật chỗ. Một số các giải phẫu mắt cũng có thể gây ra tăng nhãn áp. Ngoài ra, bị cận thị hay viễn thị cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh glaucoma.
* Sử dụng corticosteroid dài hạn. Sử dụng thuốc corticosteroid, đặc biệt là thuốc nhỏ mắt, trong một thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh glaucoma thứ cấp.
Để chuẩn bị cho cuộc hẹn khám mắt, xin theo những chỉ dẫn dưới đây.
Những gì bạn có thể làm
-Liệt kê các triệu chứng bạn đã có, trong bao lâu.
-Ghi lại những thông tin y tế quan trọng của bạn, gồm cả các bệnh mà bạn đã được chẩn đoán, tất cả các loại thuốc và các thuốc bổ đang dùng.
-Liệt kê các vấn đề về mắt, chẳng hạn như thay đổi thị lực hoặc mắt khó chịu.
-Viết ra những câu hỏi để hỏi bác sĩ của bạn. Có danh sách các câu hỏi trước có thể giúp bạn tận dụng tối đa thời gian của bạn với bác sĩ của bạn.
-Liệt kê các triệu chứng bạn đã có, trong bao lâu.
-Ghi lại những thông tin y tế quan trọng của bạn, gồm cả các bệnh mà bạn đã được chẩn đoán, tất cả các loại thuốc và các thuốc bổ đang dùng.
-Liệt kê các vấn đề về mắt, chẳng hạn như thay đổi thị lực hoặc mắt khó chịu.
-Viết ra những câu hỏi để hỏi bác sĩ của bạn. Có danh sách các câu hỏi trước có thể giúp bạn tận dụng tối đa thời gian của bạn với bác sĩ của bạn.
Dưới đây là một số câu hỏi căn bản. Nếu có bất kỳ câu hỏi nào khác trong chuyến đi khám bệnh, đừng ngần ngại hỏi:
-Tôi có dấu hiệu của bệnh tăng nhãn áp không?
-Tôi cần những thử nghiệm nào để định bệnh?
-Những phương pháp điều trị là gì?
-Tôi có cần phải hạn chế hoạt động nào không?
-Những cách tự chăm sóc mà tôi nên dùng?
-Triển vọng dài hạn trong trường hợp của tôi là gì?
-Làm thế nào để để được chăm sóc theo dõi?
-Tôi có nên đi khám chuyên khoa?
-Tôi có những bệnh khác. Làm thế nào tôi có thể quản lý các bệnh này?
-Tôi có dấu hiệu của bệnh tăng nhãn áp không?
-Tôi cần những thử nghiệm nào để định bệnh?
-Những phương pháp điều trị là gì?
-Tôi có cần phải hạn chế hoạt động nào không?
-Những cách tự chăm sóc mà tôi nên dùng?
-Triển vọng dài hạn trong trường hợp của tôi là gì?
-Làm thế nào để để được chăm sóc theo dõi?
-Tôi có nên đi khám chuyên khoa?
-Tôi có những bệnh khác. Làm thế nào tôi có thể quản lý các bệnh này?
Những gì mong đợi từ bác sĩ của bạn
Bác sĩ có thể sẽ hỏi bạn một số câu hỏi như:
-Quý vị có khó chịu trong mắt hoặc có vấn đề gì về tầm nhìn không?
-Có bất cứ dấu hiệu hay triệu chứng khác?
-Có bất kỳ bệnh sử gia đình về mắt, trong đó có bệnh glaucoma?
-Đã từng xét nghiệm về mắt chưa, khi nào?
-Đã được chẩn đoán bệnh gì khác?
-Những loại thuốc đang dùng, kể cả vitamin và thuốc bổ?
-Quý vị có khó chịu trong mắt hoặc có vấn đề gì về tầm nhìn không?
-Có bất cứ dấu hiệu hay triệu chứng khác?
-Có bất kỳ bệnh sử gia đình về mắt, trong đó có bệnh glaucoma?
-Đã từng xét nghiệm về mắt chưa, khi nào?
-Đã được chẩn đoán bệnh gì khác?
-Những loại thuốc đang dùng, kể cả vitamin và thuốc bổ?
Định bệnh
Bác sĩ có thể thực hiện một số xét nghiệm để chẩn đoán bệnh glaucoma, gồm:
o Đo áp suất trong mắt (tonometry): Tonometry là một động tác đơn giản, không đau, để đo áp suất trong mắt. Đây là thử nghiệm đầu tiên để định bệnh.
-Định mức thiệt hại thần kinh thị giác. Bác sĩ mắt sử dụng máy nhìn xuyên qua con ngươi đến phía sau của mắt để tìm ra những thay đổi nhỏ, dấu hiệu cho thấy sự khởi đầu của bệnh glaucoma.
-Định vùng nhìn tổng quát của mắt (visual field) bằng những thử nghiệm đặc biệt.
-Định thị lực.
-Đo độ dày giác mạc (pachymetry). Đôi mắt được gây tê cho thử nghiệm xác định độ dày của mỗi giác mạc, một yếu tố quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh glaucoma. Nếu bạn có giác mạc dày, áp suất mắt có thể có số đo cao hơn bình thường mặc dù bệnh nhân không bị tăng nhãn áp. Tương tự như vậy, những người có giác mạc mỏng có thể có số đo bình thường mà vẫn bị tăng nhãn áp.
- Các thử nghiệm khác: Để phân biệt bệnh tăng nhãn áp góc mở và góc đóng, bác sĩ có thể sử dụng một kỹ thuật gọi là gonioscopy, trong đó một ống kính đặc biệt được đặt trên mắt để kiểm soát góc thoát. Các thử nghiệm khác, chẳng hạn như kiểm tra hình ảnh, đã được phát triển và đôi khi có thể được sử dụng.
o Đo áp suất trong mắt (tonometry): Tonometry là một động tác đơn giản, không đau, để đo áp suất trong mắt. Đây là thử nghiệm đầu tiên để định bệnh.
-Định mức thiệt hại thần kinh thị giác. Bác sĩ mắt sử dụng máy nhìn xuyên qua con ngươi đến phía sau của mắt để tìm ra những thay đổi nhỏ, dấu hiệu cho thấy sự khởi đầu của bệnh glaucoma.
-Định vùng nhìn tổng quát của mắt (visual field) bằng những thử nghiệm đặc biệt.
-Định thị lực.
-Đo độ dày giác mạc (pachymetry). Đôi mắt được gây tê cho thử nghiệm xác định độ dày của mỗi giác mạc, một yếu tố quan trọng trong việc chẩn đoán bệnh glaucoma. Nếu bạn có giác mạc dày, áp suất mắt có thể có số đo cao hơn bình thường mặc dù bệnh nhân không bị tăng nhãn áp. Tương tự như vậy, những người có giác mạc mỏng có thể có số đo bình thường mà vẫn bị tăng nhãn áp.
- Các thử nghiệm khác: Để phân biệt bệnh tăng nhãn áp góc mở và góc đóng, bác sĩ có thể sử dụng một kỹ thuật gọi là gonioscopy, trong đó một ống kính đặc biệt được đặt trên mắt để kiểm soát góc thoát. Các thử nghiệm khác, chẳng hạn như kiểm tra hình ảnh, đã được phát triển và đôi khi có thể được sử dụng.
Trị liệu
Mục tiêu điều trị là giảm áp suất trong mắt. Bác sĩ có thể làm giảm áp suất mắt, làm bớt nghẹt hệ thống thoát nước của các chất lỏng trong mắt hoặc giảm lượng chất lỏng được sản xuất trong mắt.
Glaucoma không thể được chữa khỏi, và thiệt hại gây ra bởi căn bệnh này không thể đảo ngược, nhưng khám và điều trị thường xuyên có thể ngăn ngừa mất thị lực ở những người bị bệnh tăng nhãn áp sớm. Nếu mất thị lực đã xảy ra, điều trị có thể làm chậm hoặc ngăn chặn mất thêm thị lực.
Các cách chữa gồm có các loại thuốc nhỏ mắt và thuốc uống, và, nếu không công hiệu, phải cần đến các phương pháp giải phẫu.
Ngoài ra, bệnh nhân nên thay đổi lối sống để giúp tránh bị bệnh nặng hơn:
Glaucoma không thể được chữa khỏi, và thiệt hại gây ra bởi căn bệnh này không thể đảo ngược, nhưng khám và điều trị thường xuyên có thể ngăn ngừa mất thị lực ở những người bị bệnh tăng nhãn áp sớm. Nếu mất thị lực đã xảy ra, điều trị có thể làm chậm hoặc ngăn chặn mất thêm thị lực.
Các cách chữa gồm có các loại thuốc nhỏ mắt và thuốc uống, và, nếu không công hiệu, phải cần đến các phương pháp giải phẫu.
Ngoài ra, bệnh nhân nên thay đổi lối sống để giúp tránh bị bệnh nặng hơn:
-Ăn uống lành mạnh. Ăn uống lành mạnh có thể giúp bạn duy trì sức khỏe, nhưng sẽ không giúp bệnh bớt nặng hơn. Một số vitamin và chất dinh dưỡng có thể giúp tăng thị lực.
-Tập thể dục một cách an toàn. Tập thể dục thường xuyên có thể làm giảm áp lực trong bệnh tăng nhãn áp góc mở. Nên hỏi bác sĩ về một chương trình tập thể dục thích hợp.
-Hạn chế caffeine. Uống một lượng lớn caffeine có thể làm tăng áp suất trong mắt.
-Uống nước từng ngụm thường xuyên. Chỉ uống một lượng vừa phải chất lỏng bất kỳ lúc nào trong ngày. Uống một lít hoặc hơn trong một thời gian ngắn có thể làm tạm thời tăng áp suất trong mắt.
-Thuốc “dược thảo” có thể giúp sức khỏe tổng thể của bạn, nhưng chúng sẽ không điều trị hoặc ngăn ngừa bệnh tăng nhãn áp. Một số dược thảo, chẳng hạn như quả việt quất, được quảng cáo là thuốc trị tăng nhãn áp, nhưng chưa được chứng minh có hiệu quả trong việc ngăn ngừa hoặc điều trị bệnh tăng nhãn áp.
-Thư giãn. Stress có thể gây ra một cơn tăng nhãn áp góc đóng cấp tính. Nên tìm cách đối phó với sự căng thẳng. Một số kỹ thuật, chẳng hạn như thiền định và biofeedback, có thể giúp giảm bớt căng thẳng.
-Tập thể dục một cách an toàn. Tập thể dục thường xuyên có thể làm giảm áp lực trong bệnh tăng nhãn áp góc mở. Nên hỏi bác sĩ về một chương trình tập thể dục thích hợp.
-Hạn chế caffeine. Uống một lượng lớn caffeine có thể làm tăng áp suất trong mắt.
-Uống nước từng ngụm thường xuyên. Chỉ uống một lượng vừa phải chất lỏng bất kỳ lúc nào trong ngày. Uống một lít hoặc hơn trong một thời gian ngắn có thể làm tạm thời tăng áp suất trong mắt.
-Thuốc “dược thảo” có thể giúp sức khỏe tổng thể của bạn, nhưng chúng sẽ không điều trị hoặc ngăn ngừa bệnh tăng nhãn áp. Một số dược thảo, chẳng hạn như quả việt quất, được quảng cáo là thuốc trị tăng nhãn áp, nhưng chưa được chứng minh có hiệu quả trong việc ngăn ngừa hoặc điều trị bệnh tăng nhãn áp.
-Thư giãn. Stress có thể gây ra một cơn tăng nhãn áp góc đóng cấp tính. Nên tìm cách đối phó với sự căng thẳng. Một số kỹ thuật, chẳng hạn như thiền định và biofeedback, có thể giúp giảm bớt căng thẳng.
Vì bệnh tăng nhãn áp không có cách chữa, bệnh nhân cần điều trị suốt đời và kiểm soát thường xuyên.
Gặp gỡ và nói chuyện với những người khác với bệnh tăng nhãn áp có thể rất hữu ích. Hiện có nhiều nhóm hỗ trợ. Nên liên lạc với các bệnh viện và các trung tâm chăm sóc mắt trong khu vực của bạn để tìm các nhóm địa phương và thời gian họp. Cũng có những tài liệu về bệnh và các nhóm hỗ trợ trên mạng mà bệnh nhân có thể vào các trang nhà để tìm hiểu và tham gia.
Gặp gỡ và nói chuyện với những người khác với bệnh tăng nhãn áp có thể rất hữu ích. Hiện có nhiều nhóm hỗ trợ. Nên liên lạc với các bệnh viện và các trung tâm chăm sóc mắt trong khu vực của bạn để tìm các nhóm địa phương và thời gian họp. Cũng có những tài liệu về bệnh và các nhóm hỗ trợ trên mạng mà bệnh nhân có thể vào các trang nhà để tìm hiểu và tham gia.
Phòng ngừa
Đi khám mắt thường xuyên. Khám mắt toàn diện đều đặn có thể giúp phát hiện bệnh glaucoma trong giai đoạn đầu, trước khi thần kinh mắt bị tổn thương không hồi phục được. Nên khám mắt toàn diện mỗi 3-5 năm sau tuổi 40 và mỗi năm sau tuổi 60. Bạn có thể cần khám thường xuyên hơn nếu bạn có các yếu tố nguy cơ mắc bệnh. Nên hỏi bác sĩ của mình để được giới thiệu đi khám.
Điều trị nhãn áp cao. Thuốc nhỏ mắt có thể làm giảm đáng kể nguy cơ nhãn áp cao sẽ tiến triển đến bệnh glaucoma. Để có hiệu quả, cần phải nhỏ thuốc thường xuyên ngay cả khi bạn không có triệu chứng.
Ăn uống lành mạnh. Ăn uống lành mạnh sẽ không ngăn chặn bệnh glaucoma nhưng có thể cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần của bạn cũng như có thể giúp bạn duy trì cân nặng tốt và kiểm soát huyết áp.
Mang bảo vệ mắt. Chấn thương mắt nghiêm trọng có thể dẫn đến bệnh tăng nhãn áp. Nên mang kính bảo vệ mắt khi bạn sử dụng các công cụ điện hoặc chơi thể thao. Cũng nên đội mũ và đeo kính râm nếu chơi ngoài trời.
Đi khám mắt thường xuyên. Khám mắt toàn diện đều đặn có thể giúp phát hiện bệnh glaucoma trong giai đoạn đầu, trước khi thần kinh mắt bị tổn thương không hồi phục được. Nên khám mắt toàn diện mỗi 3-5 năm sau tuổi 40 và mỗi năm sau tuổi 60. Bạn có thể cần khám thường xuyên hơn nếu bạn có các yếu tố nguy cơ mắc bệnh. Nên hỏi bác sĩ của mình để được giới thiệu đi khám.
Điều trị nhãn áp cao. Thuốc nhỏ mắt có thể làm giảm đáng kể nguy cơ nhãn áp cao sẽ tiến triển đến bệnh glaucoma. Để có hiệu quả, cần phải nhỏ thuốc thường xuyên ngay cả khi bạn không có triệu chứng.
Ăn uống lành mạnh. Ăn uống lành mạnh sẽ không ngăn chặn bệnh glaucoma nhưng có thể cải thiện sức khỏe thể chất và tinh thần của bạn cũng như có thể giúp bạn duy trì cân nặng tốt và kiểm soát huyết áp.
Mang bảo vệ mắt. Chấn thương mắt nghiêm trọng có thể dẫn đến bệnh tăng nhãn áp. Nên mang kính bảo vệ mắt khi bạn sử dụng các công cụ điện hoặc chơi thể thao. Cũng nên đội mũ và đeo kính râm nếu chơi ngoài trời.
No comments:
Post a Comment